50 տարին անցան ինչպես մեկ օր․․․
Այժմ ես սկսեցի խնդիրներ ունենալ կապված հաճախացած միզարձակման հետ, այդ թվում գիշերը։ Ես սկսեցի իսկապես անհանգստանալ, երբ խնդիրը սկսեց ազդել իմ ինտիմ կյանքի վրա։ Վերջապես Աննան ինձ համոզեց փորձել լուծում գտնել։
Շագանակագեղձը խոշորացույցի տակ
Տղամարդու միզասեռական օրգանների կառուցվածքը
Ինչ է շագանակագեղձը և որտեղ է այն գտնվում
Շագանակագեղձի ֆունկցիաները
Շագանակագեղձի աճը
- Միզապարկ, 2. Միզածորաններ, 3. Միզուկ, 4. Շագանակագեղձ
Շագանակագեղձը (լատ. Prostata) տղամարդու վերարտադրողական համակարգի մասն է։ Նա պատասխանատու է սերմնահեղուկի բաղադրիչներից մեկը հանդիսացող արտազատուկի արտադրման համար։
Շագանակագեղձը գտնվում է միզապարկի տակ, դրա ետևում գտնվում է ուղիղ աղին, իսկ միզուկը անցնում է նրա կենտրոնով։ Նրա՝ միզուղիներին անմիջականորեն մոտ դիրքը պատճառ է, որ շագանակագեղձին առնչվող ցանկացած ախտաբանական փոփոխություններ կարող են կապված լինել դժվարացած միզարձակման հետ։
Շագանակագեղձը իր ձևով ու չափով հիշեցնում է շագանակ կամ ընկույզ, կշռում է մոտ 11 գրամ։ 45 տարեկանից բարձր տղամարդկանց մոտ այն կարող է մեծանալ, հասնելով մանդարինի չափին: Տղամարդկանց մոտ առանց ախտաբանական փոփոխությունների շագանակագեղձը հարթ է ու ճկուն։
Շագանակագեղձը մասնակցում է սերմնահեղուկի արտադրմանը (սերմնահեղուկի մոտ 15-30% արտադրվում է շագանակագեղձի կողմից)։ Սերմնահեղուկը սնում ու պաշտպանում է սերմնաբջիջները։ Տեստոսթերոն հորմոնը, որն արտադրվում է ամորձիների կողմից շատ կարևոր դեր է խաղում շագանակագեղձի ֆունկցիայի կարգավորման մեջ։ 
Ծնվելիս շագանակագեղձի քաշը մի քանի գրամ է։ Շագանակագեղձի ֆիզիոլոգիական աճն սկսվում է սեռական հասունացման ժամանակահատվածում և 20 տարեկանում շագանակագեղձը հասնում է իր տարիքային չափին ու քաշին։ Առողջ մեծահասակ տղամադրու մոտ այն կշռում է մոտ 11 գ և չափով ու ձևով հիշեցնում է շագանակ։
Աճի երկրորդ փուլը սկսվում է մոտ 30-35 տարեկանում։ Առ այսօր ամբողջությամբ պարզ չէ, թե ինչն է ստիպում շագանակագեղձին աճել։ Ներկայումս ընդունված տեսությունները գտնում են, որ շագանակագեղձի աճի շարժիչ ուժերն են սեռական հորմոնները (անդրոգեններն ու էսթրոգենները)։
[gallery ids="220,221"]
Շագանակագեղձի պաթոլոգիաները
Շագանակագեղձի բարորակ հիպերպլազիա (ՇԲՀ)
Բակտերիալ և ոչ բակտերիալ պրոստատիտ
Շագանակագեղձի քաղցկեղ
Շագանակագեղձի ոչ չարորակ մեծացումը կոչվում է շագանակագեղձի բարորակ հիպերպլազիա (ՇԲՀ), հանդիսանում է շագանակագեղձի չափից ավելի աճի հետևանք և բնութագրվում է ստորին միզուղիներին անհանգստություն պատճառող ախտանիշներով, որոնք վատացնում են կյանքի որակը ինչպես ցերեկը, այնպես էլ գիշերը։ 
Պրոստատիտը շագանակագեղձի բորբոքումն է։
Գերակշռող ախտանիշներն են՝
- Աճուկի շրջանի, սեռական օրգանների կամ գոտկատեղի ցավ, որը ցավոտ զգացողություններ կարող է առաջացնել սերմնաժայթքման, կղման ժամանակ կամ ուղղակի նստած վիճակում։
- Հաճախացած միզարձակում։
- Թույլ շիթ և կաթիլային միզարձակում միզելուց հետո,
Շագանակագեղձի քաղցկեղը հանդիսանում է տղամարդկանց քաղցկեղների առավել հաճախ հանդիպողներից մեկը և գտնվում է երրորդ տեղում (թոքերի և ստամոքսի քաղցկեղից հետո) տղամարդկանց մահացության պատճառների թվում։ Տվյալ հիվանդության տարածվածությունը մեծանում է տարիքին համընթաց։
Շագանակագեղձի կլինիկական զարգացման վաղ անախտանիշ փուլում հայտնաբերված քաղցկեղը մեծ հավանականությամբ կարող է լրիվ բուժվել։
Հիվանդության զարգանցմանը նպաստող ռիսկի գործոնները ներառում են՝
- տարիքը,
- գենետիկ գործոնները,
- էթնիկական ծագումը (հաճախականությունն ավելի բարձր է սևամորթ տղամարդկանց մոտ)։
- հաճախացած միզարձակում, հատկապես գիշերը,
- դժվարացած միզարձակում կամ մեզի կանգ,
- մեզի թույլ կամ ընդմիջվող շիթ,
- միզելիս ցավի կամ այրոցի զգացողություն,
- դժվարացած էրեկցիա,
- ցավոտ սերմնաժայթքում,
- արյուն մեզում կամ սերմում,
- հաճախ ցավեր կամ ռիգիդություն գոտկատեղի, կոնքերի կամ ազդրերի վերին հատվածներում
- ախորժակի և քաշի կորուստ։
Ի՞նչ է շագանակագեղձի բարորակ հիպերպլազիան (ՇԲՀ) և ինչպիսի՞ն են դրա բուժման մեթոդները
Շագանակագեղձի բարորակ հիպերպլազիա (ՇԲՀ.)
Շագանակագեղձի բարորակ հիպերպլազիայի պատճառները
Շագանակագեղձի բարորակ հիպերպլազիայի ախտանիշները
Ախտորոշում Շագանակագեղձի բարորակ հիպերպլազիա
Շագանակագեղձի բարորակ հիպերպլազիայի բուժումը
ՇԲՀ դա շագանակագեղձի բարորակ հիպերպլազիան է և հանդիսանում է 50 տարեկանից բարձր տղամարդկանց մոտ միզասեռական համակարգի առավել հաճախ հանդիպող պաթոլոգիա։
ՇԲՀ շագանակագեղձի մեծացում է, որը սովորաբար արտահայտվում է ստորին միզուղիների այսպես կոչված ախտանիշներով (LUTS) (տե՛ս ՇԲՀ ախտանիշեր)։ Մեծացած շագանակագեղձը սեղմում է միզուկին (որով մեզը դուրս է հոսում միզապարկից), առաջացնելով միզարձակման խնդիրներ, ինչը տարիների ընթացքում կարող է հանգեցնել միզապարկի ու երիկամների անբարենպաստ անատոմիական և ֆունկցիոնալ փոփոխությունների (օրինակ՝ միզապարկի օբստրուկցիա)։
Շագանակագեղձի բարորակ հիպերպլազիա
Շագանակագեղձի բարորակ հիպերպլազիայի պատճառները առ այսօր վերջնականորեն պարզված չեն։ Ռիսկի առավել կարևոր գործոններն են՝
- տղամարդու տարիքը – ինչքան տարիքով է տղամարդը, այնքան բարձր է ՇԲՀ ռիսկը,
- հորմոնները – շագանակագեղձը գեղձ է, որը կախված է տղամարդու սեռական հորմոնից՝ տեստոսթերոնից, որի 95% արտադրվում է ամորձիներում, ինչպես նաև կանացի սեռական հորմոններից՝ էսթրոգեններից, որոնք ոչ մեծ քանակով ձևավորվում են և՛ ամորձիներում և ճարպային շերտում տեստոսթերոնից էսթրոգենի փոխանակվելու արդյունքում արդյունքում։
- օրվա ընթացքում հաճախացած միզարձակում,
- գիշերվա ընթացքում մի քանի անգամ միզելու անհրաժեշտություն,
- միզապարկի ոչ լրիվ դատարկման զգացողություն,
- միզապարկում գտնվող մեզի փոքր քանակով միզարձակում,
- միզելիս այրոցքի կամ ծակոցների զգացողություն (դիզուրիա),
- դժվարություն միզարձակման սկզբում,
- թույլ շիթ միզելու երկարացած ժամանակահատվածով,
- միզելու վերջում հոսում,
- անմիզապահություն։
Ախտորոշումը սկսվում է ուռոլոգի մոտ այցելությունից, երբ ուռոլոգը հարցնում է հիվանդին ստորին միզուղիների հետ կապված ախտանիշների ու գանգատների մասին, ներառյալ նրա սեռական կյանքն ու պոտենցիալ էրեկտիլ դիսֆունկցիաները։
Ստորին միզուղիների ախտանիշների ծանրության գնահատման համար օգտագործվում է IPSS համակարգը (պրոստատի ախտանիշների միջազգային գնահատական)։ Այն իրենից ներկայացնում է 8 հարցից բաղկացած հարցաթերթիկ, որոնցից 7-ը ախտանիշերի և մեկ հարցը կյանքի որակի մասին է։ Յուրաքանչյուր հարց գնահատվում է միավորներով, իսկ միավորների ընդհանուր քանակը ցույց է տալիս պաթոլոգիայի աստիճանը։ Կյանքի որակի մասին լրացուցիչ հարցը տեղեկացնում է բժշկին թե հիվանդի կողմից նկարագրված խնդիրները որքանով են անհանգստացնում նրան, և որքանով են դրանք խանգարում նրա աշխատանքին, ընտանեկան ու սոցիալական կյանքին։ 0-ից 7 գնահատականները նշում են թեթև, 8-ից 19՝ չափավոր, և 20-ից 35՝ ծանր ախտանիշերի մասին։ Ստացված գնահատականն ունի մոտավոր բնույթ։ Անհրաժեշտ է խնդրել բժշկին մեկնաբանել արդյունքը և որոշում ընդունել բուժման վերաբերյալ։ Որպեսզի լրացնեք աղյուսակը, սեղմեք սյունակում գտնվող և տվյալ հարցին համապատասխանող թվի վրա։ Օրինակ՝ Ի՞նչ հաճախությամբ եք դուք վերջին մեկ ամսվա ընթացքում ունեցել ձեր միզապարկի ոչ լրիվ դատարկման զագացողություն»։ Եթե պատասխանն է «Համարյա միշտ», դուք պետք է սեղմեք 5 թվի վրա նույն տողում, ինչ և հարցը։ Շարունակեք նույն ձևով հետագա հարցերի համար, որպեսզի նշեք թվերը, որոնք համապատասխանում են պատասխաններին։ Ձեր բոլոր պատասխաններից ստացված գնահատականը կգումարվի և կցուցադրվի աղյուսակի ներքևի սյունակում։ 
Օգտագործվում են ՇԲՀ բուժման հետևյալ մեթոդները՝
Կոնսերվատիվ բուժում
Դեղաթերապիա
- 5α-ռեդուկտազայի ինհիբիտորները ճնշում են շագանակագեղձի մեծացումը կամ նույնիսկ փոքրացնում են դրա չափը, պայմանով, որ բուժումը շարունակվում է երկար ամիսներ կամ նույնիսկ երկար տարիներ։
- α1-ադրեներգիկ ռեցեպտորի բլոկատորները նվազեցնում են հարթ մկանաշերտի լարվածությունը, փոքրացնելով գրգռման ախտանիշները։
- Բուսական ծագման պրեպարատները հակաբորբոքային, այտուցները նվազեցնող և անդրոգեն արդյունք ունեն։
- առանձին պրեպարատի դոզավորման վերաբերյալ արեք ճշգրիտ նշումներ, կամ եթե այդ պրեպարատը առանց բժշկի դեղատոմսի գնել եք դեղատնից, կիրառեք այն փաթեթում դրված հրահանգին ճիշտ համապատասխան
- մի դադարեցրեք թերապիան, չնայած լավացմանը կամ ախտանիշերի վերացմանը, այն պետք է դադարեցնել բժշկի խորհուրդներին, կամ առանց դեղատոմսի պրեպարատի կիրառման ժամանակ փաթեթում դրված հրահանգին համապատասխան
- մի մոռացեք ընդունել դեղամիջոցը օրվա ընթացքում սահմանված ժամին՝ ներդիր թերթիկին համապատասխան,
- նվազեցրեք քնելուց առաջ խմվող հեղուկի քանակը, եթե դուք տառապում եք գիշերային հաճախամիզությամբ (սուրճը և ալկոհոլային ըմպելիքները հատկապես բարձրացնում են դիուրեզը)
Պրոստամոլ Ունո Serenoa արմավենու մզվածքով
Պրոստամոլ ունոն օգտագործվում է տղամարդկանց մոտ 1 և 2 աստիճանի (ըստ Ալկենի դասակարգման) շագանակագեղձի բարորակ մեծացումով պայմանավորված դժվարացած միզարձակման բուժման համար: Պրոստամոլ ունոն պարունակում է Serenoa (Serenoae repentis extractum) արմավենու պտուղների մզվածք, որը արդյունավետ է շագանակագեղձի բարորակ հիպերպլազիայի ախտանիշների նվազեցման համար, ինչպիսիք են՝
- հաճախ միզություն
-միզելու անզուսպ ցանկություն
- մեզի թույլ շիթ
Արմավենու (Serenoae repentis), որը հայտնի է նաև որպես գաճաճ արմավենի (Sabalis serrulatae), պտուղների մզվածքը ունի հակապրոլիֆերատիվ, հակաանդրոգեն, հակաբորբոքային և հակաայտուցային ազդեցություն, ընտրողաբար ազդում է շագանակագեղձի վրա։ Պրեպարատը չի ազդում արյան պլազմայի սեռական հորմոնների մակարդակին, չի ազդում պոտենցիայի և լիբիդոյի վրա և չի փոխում արյան պլազմայի պրոստատիկ սպեցիֆիկ հակածնի մակարդակը։
Իրական պատմություններ կյանքից. Ինչու ես ընտրեցի Պրոստամոլ Ունո
50 տարին անցան ինչպես մեկ օր...
Այժմ ես սկսեցի խնդիրներ ունենալ կապված հաճախացած միզարձակման հետ, այդ թվում գիշերը։ Ես սկսեցի իսկապես անհանգստանալ, երբ խնդիրը սկսեց ազդել իմ ինտիմ կյանքի վրա։ Վերջապես Աննան ինձ համոզեց փորձել լուծում գտնել։
60 տարին անցան ինչպես մեկ օր....
Ես մտածում էի, որ միայն ես ունեմ խնդիրներ կապված միզարձակման հետ։ Մի անգամ իմ ընկերը պատմեց ինձ իր խնդրի մասին կապված միզարձակման հետ, և ես հասկացա, որ այդ խնդիրը կապված է տղամարդու ֆիզիոլոգիայի հետ։
70 տարին անցան ինչպես մեկ օր....
Ես միշտ կարող եմ հույսս դնել իմ որդու վրա, և մենք խոսում ենք ամեն բանի մասին։ Դավիթը շատ է անհանգստանում իմ և իմ առողջության մասին, այնպես որ երբ ես նրան պատմեցի իմ խնդիրների մասին կապված շագանակագեղձի հետ, նա օգնեց ինձ համացանցում գտնել տեղեկատվություն այդ խնդրի մասին։
Պրոստատի ախտանիշների միջազգային գնահատում (IPSS)
Յուրաքանչյուր հարցի համար նշեք միայն մեկ պատասխան
- 1. Վերջին մեկ ամսվա ընթացքում ինչքան հաճախ եք միզելուց հետո ունեցել միզապարկի ոչ լրիվ դատարկման զգացողություն
- 2. Վերջին մեկ ամսվա ընթացքում ինչքան հաճախ է ձեզ մոտ անհրաժեշտություն առաջացել միզել նորից վերջին միզելուց ոչ պակաս երկու ժամ հետո
- 3. Վերջին մեկ ամսվա ընթացքում ինչքան հաճախ է միզումը ընդիջվում և սկսվում է նորից
- 4. Վերջին մեկ ամսվա ընթացքում ինչքան հաճախ է ձեզ մոտ առաջացել շտապ միզելու անհրաժեշտություն և դժվար է եղել պահել մեզը
- 5. Վերջին մեկ ամսվա ընթացքում ինչքան հաճախ եք նկատել մեզի թույլ շիթ
- 6. Վերջին մեկ ամսվա ընթացքում ինչքան հաճախ եք ուժ գործադրել, որպեսզի սկսեք միզել
- 7. Վերջին մեկ ամսվա ընթացքում քանի՞ անգամ (միջինում) դուք սովորաբար պետք է վեր կենաք գիշերը միզելու համար
Ընդհանուր գնահատականը S =0
Ընդհանուր արդյունքը`
(հարցերի պատասխանների գումարը)
0-7 թեթև ախտանշաններ;
8-19 չափավոր ախտանշաններ
20-35 ծանր ախտանշաններ
Կյանքի որակը
միզարձակման առկա խմդիրների դեպքում
- Ինպե՞ս կվերաբերվեիք այն հանգամանքին, եթե տվյալ պահին առկա միզարձակման խմդիրները պահպանվեին Ձեզ մոտ ողջ կյանքի ընթացքում։
| |
Երբեք | 5-ից մեկից պակաս անգամ | Ժամանակա- հատվածի կեսից պակաս | Ժամանակա- հատվածի մոտավորապես կեսը | Համարյա միշտ | Գրեթե միշտ | Գնահա- տական |
| 1. Վերջին մեկ ամսվա ընթացքում ինչքան հաճախ եք միզելուց հետո ունեցել միզապարկի ոչ լրիվ դատարկման զգացողություն | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 0 |
| 2. Վերջին մեկ ամսվա ընթացքում ինչքան հաճախ է ձեզ մոտ անհրաժեշտություն առաջացել միզել նորից վերջին միզելուց ոչ պակաս երկու ժամ հետո | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 0 |
| 3. Վերջին մեկ ամսվա ընթացքում ինչքան հաճախ է միզումը ընդիջվում և սկսվում է նորից | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 0 |
| 4. Վերջին մեկ ամսվա ընթացքում ինչքան հաճախ է ձեզ մոտ առաջացել շտապ միզելու անհրաժեշտություն և դժվար է եղել պահել մեզը | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 0 |
| 5. Վերջին մեկ ամսվա ընթացքում ինչքան հաճախ եք նկատել մեզի թույլ շիթ | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 0 |
| 6. Վերջին մեկ ամսվա ընթացքում ինչքան հաճախ եք ուժ գործադրել, որպեսզի սկսեք միզել | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 0 |
| երբեք | մեկ անգամ | երկու անգամ | երեք անգամ | չորս անգամ | հինգ և ավելի | ||
| 7. Վերջին մեկ ամսվա ընթացքում քանի՞ անգամ (միջինում) դուք սովորաբար պետք է վեր կենաք գիշերը միզելու համար | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 0 |
| Ընդհանուր գնահատականը S = | 0 | ||||||
Ընդհանուր արդյունքը`(հարցերի պատասխանների գումարը) |
0-7 թեթև ախտանշաններ; 8-19 չափավոր ախտանշաններ; 20-35 ծանր ախտանշաններ |
Խորհրդակցեք Ձեր բուժող բժշկի հետ Ձեր արդյունքների մասին |
|||||
| Կյանքի որակը միզարձակման առկա խմդիրների դեպքում | Կատարյալ | Լավ | Բավարար | Խառը զգացում | Անբավարար | Վատ | Սարսափելի |
| Ինպե՞ս կվերաբերվեիք այն հանգամանքին, եթե տվյալ պահին առկա միզարձակման խմդիրները պահպանվեին Ձեզ մոտ ողջ կյանքի ընթացքում։ | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
